میناکاری اصفهان یکی از هنرهایی میباشد که از طرحهای خاص و سبکهای خاصی بهره برده است، به همین خاطر جای تعجبی وجود ندارد که نتوان از طرحهای دیگری برای آن استفاده کرد.
هنر زیبای میناکاری ظروف یکی از هنرهای زیبایی است که قابلیت انعطاف بالایی در سبک و طراحی دارد. یکی از علتهایی که برای هنر میناکاری میزان انعطاف بالایی ایجاد شده است به این خاطر است که این هنر از اندیشه انسان نشات میگیرد. بنابراین فکر و ذهن میتواند روزنههای زیادی را برای خلاقیت و ایجاد سبکهای خاص و جدید باز کنند.
در این صورت هنر میناکاری میتواند به راحتی سبکهای خاص و زیبایی را در خود داشته باشد و با مهارت دست به شکل مطلوبی آن را اجرا کند. هنر میناکاری نیز از تکنیکها و روشهای خاصی برخوردار است که میتوان از آنها بهرهمند شد.
روشهای ساخت میناکاری
- مینا خانه بندی
- مینا نقاشی
- مینا مرصع
- مینا شکری
- مینا برجسته
مینا به راحتی میتواند تمامی ترکیب رنگها را به شکل ظریفی در خود داشته باشد بنابراین برای به کار بردن رنگ محدودیتی برای این هنر وجود ندارد.
میناکاری خانه بندی
هنر مینای خانه بندی به شکل و صورتهای متفاوتی ایجاد میشود به این خاطر باید گفت که هر نوعی از این مینا نیز کاربردها و روشهای خاص به خود را دارد.
نوع مینا خانه بندی
- خانه بندی معمولی
- خانه بندی حکاکی شده
- خانه بندی گلابتونی
یکی از برجستهترین و قدیمیترین طرح میناکاری خانه بندی است که دارای قدمت بسیار زیادی است.
روش ایجاد طرح خانه بندی
یکی از کارهایی که در ابتدا برای طرح خانه بندی به کار برده میشود استفاده از سیمهای مفتولی شکل است.
ضخامتی که برای سیمهای مفتول در نظر گرفته میشود زیاد نیست اما باید دارای پهنای مناسبی نیز باشند زیرا مفتول بر روی خطهای اصلی طرح قرار میگیرد.
بنابراین مفتول است که بر روی ظرف میناکاری کار خانه بندی را راحتتر میکند و شکل درستی به آن میدهد.
نکتهای که در رابطه با مفتولها باید در نظر داشت قرار دادن آنها بر روی ظرفهایی است که برای میناکاری به کار برده میشود برای این کار از روش لحیم کاری استفاده میشود.
در روش لحیم کاری ابتدا سیم مفتول لحیم میشود و بر روی ظرف قرار داده میشود در این هنگام است که دیگر مفتول جا به جا نمیشود و ثابت میماند.
بنابراین فضاهایی که بعد از قرار دادن مفتول بر روی ظرف باقی میماند جای مناسبی را برای گذاشتن رنگ بر روی آن ایجاد میکند.
بعد از این که کار رنگ بر روی ظرف انجام شد، آن را به کوره میبرند تا حرارت استانداردی را برای آن ایجاد کنند زیرا ظرف میناکاری باید آتش ببیند تا پخته و زیبا شود.
زمانی که ظرفهای خانه بندی شده که با استفاده از مفتول جدا شدهاند به کوره برده میشوند امکان دارد که لکههای سیاهی از مفتول بر روی ظرف باقی بماند در این هنگام با بهرهمندی از سمباده میتوان به شکل قابل قبولی تمامی سیاهیهایی را که بر روی ظرف وجود دارد را از بین برد.
روش دیگری نیز وجود دارد تا این که مشکلی برای سیاه شدن ظرف میناکاری به وجود نیاید و آن هم به کار بردن رنگ لعاب است که بر روی ظرف میناکاری زده میشود این رنگ باعث میشود که نوعی محافظ برای ظرف میناکاری ایجاد شود و پوشش خوبی برای در امان ماندن ظرف از سیاهی مفتول خواهد بود.
مینا حکاکی
طرح دیگری که برای میناکاری وجود دارد مینا طرح حکاکی است این طرح برگرفته از کشور ایتالیا است که قدمتی دیرینه دارد.
روش مینا حکاکی شده
- کنده کاری طرح
- کنده کاری زمینه
برای این که بتوان این دو فاکتور را بر روی ظرف مینا اجرا کرد باید ابزارهای لازم در این زمینه را در دست داشت با توجه به ابزارهای خاصی که برای این کار وجود دارد برای طرح کنده کاری از ابزار مورد نظر بر روی قسمتهای حکاکی شده عملیات گود کردن را انجام داد و بعد از آن قسمتهای گود شده را با رنگ مینا پر کرد.
در حالت دومی که برای میناکاری حکاکی در نظر گرفته شده است ظرف مینا به شکل کنده کاری زمینه ایجاد میشود در این صورت تنها کنده کاری که با این روش انجام میشود بر روی زمینه ظرف خواهد بود. رنگی که برای این شیوه مناسب خواهد بود مینای مذاب است که قسمتهای حکاکی شده را پر میکند.
مینا گلابتونی
نوع دیگری از مینا با نام مینا گلابتونی است. این نوع از طرح مینا نیز به کشور ایتالیا برخواهد گشت. بنابراین کشور ایتالیا نیز در هنر میناکاری صاحب سبک شود و طرحهای خاص و بی نظیری را برای آن به وجود آورد.در این روش از نوعی نوار سیمی استفاده میشود به همین خاطر نوارهای سیمی به گرد هم تابیده میشود و شکل طناب را به خود میگیرد.
بنابراین حفرههایی که در طناب ایجاد شده است را با رنگ مینا پر میشود.
طرحهایی که برای هنر مینا خانه بندی به کار میرود بسیار زیاد است و این تنوع باعث شده است که ظرف میناکاری خانه بندی شده با هر سبکی مورد پسند مردم قرار بگیرد.
طرحهای مینا خانه بندی
- اسلیمی
- ختایی
- مرغ
- ترکیبی از اسلیمی و ختایی و همین طور مرغ و ختایی
طرح اسلیمی
یکی از طرحهایی که بیشترین کاربرد را در طرحهای مینا خانه بندی دارد طرح اسلیمی است البته این طرح از قدمت زیادی نیز برخوردار است و در زمانهای گذشته نیز از این طرح بر روی ظرف میناکاری استفاده میشده است.
حالتهای خاصی که برای سبک اسلیمی وجود دارد به این شکل است که از خطهای منحنی و همین طور پیچکهایی که دارای حالتهای خاص و نمادین هستند به کار برده شده است.
طرح اسلیمی یکی از طرحهایی است که در بیشتر موارد برای بشقاب و گلدان به کار برده میشود و سبک زیبایی است که در بشقاب و گلدان خود را به خوبی نشان میدهد و مناسبت خوبی را با بشقاب و گلدان فراهم میآورد.
ختایی
نوع دیگر طرحهایی که برای مینا خانه بندی به کار میرود سبک ختایی است در این سبک نقشهای سنتی و ترکیبی از غنچه و گل و برگ است که به کار برده شده است. البته این طرحها حالت طبیعی خود را ندارند و به صورت غیر طبیعی در ظرف نقش میبندند.
دیدگاه خود را ثبت کنید
میخواهید به بحث بپیوندید؟مشارکت رایگان.