اهمیت هنر فلزکاری

هنر و هنرمندی در تمام ادوار تاریخی ایرانیان یکی از مهم‌ترین مسائلی بوده است که تمام مورخان و باستان‌شناسان به آن اذعان دارند هنر از هزاران سال پیش در ایران به دست هنرمند انسان اولیه به وجود آمده است یکی از دلایلی که امروزه در تمام جهان ایرانیان را با آن می‌شناسند این است که ما یافته‌های باستان شناسی را به دست آوردیم که همگی حاکی از آن هستند که هنر از هزاران سال پیش در ایران شکل گرفته بوده است.
زمانی که ایرانیان هنوز نتوانسته بودند چرخ سفال را اختراع کنند روی همان سفال‌های دست ساز ناهموار فقط بدون هیچ ابزاری شکل‌هایی را حک کردند برای انسان امروزی به شدت شگفت‌انگیز است که چگونه می‌توان این اشکال را بدون هیچ گونه ابزار آلات پیشرفته کشید و چگونه به تفکر انسان آن زمان رسیده است که می‌تواند این اشکال را بر روی ظروف حکاکی کند و حتی گاهی اوقات برای آن که سفالی ساده را استفاده نکند و به دیگران عرضه نکند نقوشی را با انگشت خود بر روی آن‌ها می‌کشید در باستان شناسی به آن نقوش انگشتی نیز گفته می‌شود.
همانطور که گفته شد هنر و هنرمندی در تمام دوران‌های تاریخی ایران چه پیش از تاریخ و چه زمان حال رواج داشته است ایرانیان به طور ذاتی که در هیچ تمدن دیگری نمی‌توانیم این اندازه هنر و خلاقیت را بیابیم ما در ایران در این کشور پهناور پر تمدن آثاری داریم که می‌توانیم آن‌ها یکی از مهم‌ترین و پر تمدن‌ترین آثاری هستند که می‌توانیم آن‌ها را به رخ جهانیان بکشیم.
رفته رفته توانستیم آن‌ها را در ظروف پیشرفته‌تری که پس از اختراع چرخ سفال به وجود آمد نیز پیاده نمایی چند هزار ساله بعد انسان توانست فلز آهن را کشف کند و با انواع فلز آشنا شود. مانند مس و آهن، برنز و فلزات دیگر در این دوران بسیاری از ظروف پدید آمد.
امروزه ما آن‌ها را به عنوان یک نوع از شاهکار هنری می‌دانیم شاید برای شما جالب باشد اگر بگوییم از هنر فلزکاری و هنرمندی تا قبل از سقوط ساسانیان یعنی تا قبل از آن که اسلام به ایران بیاید این هنرها تنها مختص به طبقه‌ای خاص که آن طبقه اشراف و درباریان و پادشاه بود می‌شد چرا که آن‌ها بر این باور بودند که تمامی هنر باید در نزد پادشاه ساسانی و ماقبل آن باشد.

در واقع می‌توانیم این گونه بگوییم که با ورود اسلام به ایران هنر و هنرمندی بسیار گسترده و مختص به عموم مردم شد مردم دیگر می‌توانستند ظروف فلزی مورد نظرشان را به هنرمندی سفارش دهند و با نام خود آن‌ها زده شود در واقع هنرمندی موروثی شد و همینطور فلزکاری هنری خانوادگی شد امروز می‌توانیم بگوییم که هنرمندانی که در عصر ما حضور دارند بسیار متبحرانه به تزیین ظروف فلزی می‌پردازند.
اما واقعیت این است که آن‌ها به هنگام مشاهده کردن بسیاری از ظروف قدیمی که از یافته‌های باستان شناسی به دست ما می‌رسد متحیر می‌شوند از آن همه هنرمندی که در آن زمان بدون داشتن بسیاری از وسایل و ابزار آلات امروزی داشتند. اما امروزه کشور ما پر است از هنرمندانی که به شکل موروثی و یا به دلیل علاقه به این سمت کشیده شدند و آثاری خلق می‌کنند که چشم تمام جهانیان را به آن خیره می‌کند.
شاید تاکنون با بسیاری از توریست‌ها برخورد داشت این هنگامی که آن‌ها برای خرید این ظروف فلزی از فروشگاه‌ها دیدن می‌کنند آنان چنان متحیر می‌شوند که می‌توان گفت با دیدن همان آثار به بسیاری از تمدن ایرانی پی می‌برند. به همین دلیل لازم است که تمام جهانیان ما را با هنر و هنرمندیمان بشناسند. اصفهان یکی از شهرهایی است که مردمانی هنر پرور در خود جای داده است اگر به میدان نقش‌جهان سری زده باشید می‌توانید این مسئله را درک کنید که سراسر اصفهان پر است از هنر و هنرمندی ایرانیان اصفهان توانسته است بسیاری از هنرهای فلزی مثل فلزکاری و میناکاری اصفهان را که از گذشته تاکنون به دست ما رسیده است حفظ کند و در تکامل آن کوشا باشند.
اگر به مغازه‌های فروش بشقاب میناکاری اصفهان در میدان نقش جهان سری زده باشید به وضوح می‌توانید این را درک کنید که کاری که روی فلز انجام می‌شود تا چه اندازه زیبا است و می‌تواند نشانه این باشد که کشور ما پر از هنر و هنرمندی و هنرمندانی است که آن‌ها را حفظ کردند. پس از هزاران سال پیش به دست ما رساندند هنر فلزکاری روز به روز پیشرفته‌تر می‌شود و مطابق با سلیقه امروزی تغییر می‌کند اما بسیاری از هنر‌های فلزی هستند که از هزاران سال پیش تاکنون یکسان مانده‌اند یکی از هنرهایی که صدها سال است ما از آن استفاده می‌کنیم “هنر مینا‌کاری است.

هنر زیبای میناکاری ظروف می‌تواند نشان دهنده‌ی هنر و ذوق ایرانی در زمینه خلق آثار فلزی و نقش بستن بر روی آن باشد بهتر است این را بدانید که ما با خرید هنرهای فلزکاری مانند مینا کاری می‌توانیم به رونق آن و زنده ماندن این هنر تاریخی کمک کنیم امروزه به دلیل هزینه‌ی بالای این ظروف شاید بسیاری از ما از آن‌ها پرهیز کنیم اما واقعیت اینجاست که ما می‌توانیم به جای خرید طلا برای یک زوج جوان یکی از این میناکاری‌های زیبا را تهیه کنیم و به آن‌ها هدیه دهیم این کار هم می‌تواند به رونق این هنر کمک کند و هم می‌تواند یادگاری خوبی برای اول زندگی‌شان باشد.

بهتر است این را هم بگویم که ما امروز به دلیل مدرنیته شدن زندگی‌هایمان شاید آنچنان نتوانیم از هنر و هنرمندی حمایت کنیم اما باید این را بدانیم با تغییر کردن سبک‌های زندگی، نباید تمدن خود را از دست بدهیم. و آن‌ها را از یاد ببریم داشتن یک میناکاری در هر منزل ایرانی ضروری است چرا که این هنر نشانگر تمدن و هنر چندین هزار ساله ایرانیان است حتی اگر قرار باشد هزینه زیادی را بابت آن بپردازیم، نباید برایمان مشکلی باشد چرا که این هنر یعنی هنر میناکاری یکی از تکامل یافته‌ترین هنرهای فلزکاری است که از هزاران سال پیش به دست ما رسیده است.
هنرمندان هنر زیبای میناکاری، آنچنان به این هنر علاقه دارند که به هنگام انجام آن، ممکن است برای چشم‌هایشان و یا مشکلات دیگری برای خود به وجود بیاورند. اما، به دلیل علاقه‌ای که به این هنر دارند تمام این‌ها را نادیده گرفته و به ادامه این هنر مشغول می‌شود و برای ما آثار زیبایی را خلق می‌کند تا ما بتوانیم آن‌ها را در زندگی خود به کار ببریم پس بهتر است به آن‌ها ارج نهیم تا بتوانیم این هنر را به نسل‌های آینده نیز انتقال دهیم.